donderdag 24 oktober 2013

Met god aan onze zijde of hoe de natiestaat het vrijdenken belemmert

Vaak denken we in Europa dat de mensen in Amerika een zeer beperkt beeld hebben van hoe de wereld er uit ziet en dat ze enkel zichzelf als de maat der dingen hebben. Dit vooroordeel is met name gevormd door de massamediale achterlijkheid die constant over ons uitgestort wordt en die voor een groot deel afkomstig is van de andere kant van de Atlantische Oceaan. Er zijn uiteraard ook kritische stemmen, zoals bijvoorbeeld Bob Dylan, die het wereldbeeld met de Verenigde Staten als vanzelfsprekend middelpunt aan de kaak stelden.



En dan hoeft het niet eens zo te zijn dat we persé god aan onze zijde achten, als wel dat we impliciet menen de morele waarheid in pacht te hebben. Ik zeg nu bewust 'we', omdat dit een patroon is dat ook in onze samenleving sterk zichtbaar is.

We gaan er al snel van uit dat de consensus-oplossing voor een lastig moreel vraagstuk binnen ons eigen land, de best denkbare consensus is. En daarmee kennen we onszelf als land in wezen een morele superioriteit toe. Wij hebben immers de ideale uitkomst voor een feitelijk moreel probleem.

Dat deze redenering niets meer dan een drogredenering is, werd mij pas duidelijk toen ik langere tijd in het buitenland verbleef.  Maar ik vermoed dat discussies met morele dissidenten dichter bij huis ook behulpzaam kunnen zijn bij het vinden van ethische verlichting. Wat ik in den vreemde doorkreeg, was dat andere oplossingen voor dezelfde morele problemen ook zeer verdedigbaar zijn en in wezen gelijkwaardig zijn aan de vertrouwde oplossing die mij als 'gewoon' of 'normaal' voorstond en dat die morele normaliteit opeens minder vanzelfsprekend leek.

Het feit dat morele vraagstukken binnen een natiestaat vaak niet als dilemma worden voorgesteld, maar als een fait accompli worden afgedaan met de voorgekauwde standaardoplossing, zorgt de facto voor een moreel vacuüm. En binnen een vacuüm kunnen gedachten niet groeien, de denkende mens heeft immers zuurstof nodig.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten