Liever Turks dan Wilders

Bij het lezen van het boek The Rise of Western Christendom, Triumph and Diversity, A.D. 200 - 1000 van Peter Brown stuitte ik op een interessant citaat in de inleiding tot de herziene derde editie. Het was een citaat van ons aller Geert Wilders, uitgesproken tijdens een redevoering in Rome op 25 maart 2011:

Rome is the cradle of our Western civilization - the most advanced and superior civilization the world has ever known. ... the history of Rome ... serves as a warning ... [for Rome] suffered a loss of belief in its own civilization. The Romans ... did not perceive the immigration of the Barbarians as a threat until it was too late. ... But then on 31st of the year 406, the Rhine froze and tens of thousands of Germanic Barbarians crossed the river, flooded the Empire and went on a Rampage, destroying every city they passed. ... The fall of Rome was a traumatic experience.

Het bewijs, wellicht ten overvloede, maar toch

Het beeld dat de blonde Limburger oproept, is een beeld van hordes barbaren die de beschaafde wereld om zeep helpen en de aanzet geven tot eeuwen van verval en achterlijkheid. En wat hij er natuurlijk mee wil zeggen, is dat als we niet oppassen eenzelfde doemscenario ons nu weer wacht. De islam in al haar verschrikkelijke uitwassen staat klaar om de hoogstaande joods-christelijk cultuur omver te werpen en ons zo doende wederom in de donkere middeleeuwen te storten. De vraag is natuurlijk of het beeld dat Geert schetst over Rome en de barbaren ook iets met de historische werkelijkheid te maken heeft. En de historische werkelijkheid achterhalen, dat is de expertise van een historicus als Peter Brown. Ik citeer de eminente geleerde dus ook maar even:

The story of the fall of Rome has always left in the back of our minds a heavy sediment of fear and regret. Such a narrative is calculated to be disturbing. It presents a complacent empire, a silent build-up of pressure from outside , a sudden breakthrough, a murderous rampage and then, silence ... the extinction of civilization for many centuries. What is regrettable is that this narrative should erupt, from time to time, to serve the purposes of toxic political movements in contemporary Europe. For this reason it is particularly important to get the story right. What really happened in western Europe between 400 and 800 A.D.?

Wat gebeurde er nou echt in West-Europa tussen 400 en 800 na Christus? Dat is een vraag die Wilders natuurlijk helemaal niet interesseert. Dat de werkelijkheid wel eens complexer zou kunnen zijn dan een clichématige clash tussen beschaving en barbarij, daar heeft onze favoriete demagoog natuurlijk niks aan. Hij is alleen maar geïnteresseerd in het aanwijzen van zondebokken, het scheppen van verdeeldheid en het zaaien van haat. Peter Brown zet in zijn boek helder uiteen dat de vroege Middeleeuwen wellicht het eind van de klassieke oudheid betekende, maar niet het eind van elke vorm van beschaving. De Europese beschaving kreeg alleen een ander aanzien en vele aspecten van onze cultuur die we als typisch westers beschouwen vinden juist hun oorsprong in de 'donkere' Middeleeuwen en niet in de Oudheid.

Een aanrader!

En het mooie aan Brown's boek is dat het niet slechts een beperkte blik op West-Europa biedt. Want hoewel de titel The Rise of Western Christendom anders doet vermoeden, besteedt hij ook in ruime mate aandacht aan het oostelijk christendom en de islam. En daar komen we natuurlijk bij een ander favoriet stokpaardje van Wilders, dat de islam inherent een achterlijke cultuur zou zijn. Als we echter sec de geschiedenis beschouwen, dan valt daarin weinig hard bewijs voor zulks een stelling te vinden.

Nu zullen de fellow travelers van de PVV natuurlijk met het weerwoord klaarstaan dat de islam van vandaag niet de islam van de vroege middeleeuwen is. Maar de islam was juist in de zevende en achtste eeuw bij uitstek een vitale en expansionistische beweging, die, veel meer dan in onze huidige tijd, de christelijke westerse wereld tot op het bot wist te tarten. In de huidige wereld zijn de groepen als de Taliban en Al Qaida de verliezers van de globalisering, die geen realistische bedreiging vormen voor het  globale machtsevenwicht. Fareed Zakaria stelt dan ook terecht in zijn recensie van The World is Flat van Thomas Friedman dat strijd tegen het Islamisme in wezen een achterhoede-gevecht is.

Terrorism remains a threat, and we will all continue to be fascinated by upheavals in Lebanon, events in Iran and reforms in Egypt. But ultimately these trends are unlikely to shape the world's future. The countries of the Middle East have been losers in the age of globalization, out of step in an age of free markets, free trade and democratic politics. The world's future -- the big picture -- is more likely to be shaped by the winners of this era. And if the United States thought it was difficult to deal with the losers, the winners present an even thornier set of challenges.

Gedurende de Tachtigjarige Oorlog was het motto van de Geuzen Liever Turks dan Paaps. Een tijdloze klassieker. En ik ben uiteraard een goed patriot en ik weet de vrijheidslievende idealen van de Geuzen en hun rechtvaardige strijd tegen het Spaanse juk zeker op waarde te schatten. Daarom lijkt het mij ook niet verkeerd om de wapenspreuk van de Geuzen een nadere wending te geven: Liever Turks dan Wilders. Ik zou zelf liever ingezetene zijn van een welwillende Islamistische staat dan moeten leven in een land dat geregeerd wordt door de crypto-fascistische Wilders. Geert Wilders is immers niet minder fundamentalistisch dan de meest radicale moellahs in Pakistan.

Ah, de goeie ouwe tijd!