maandag 6 januari 2014

De leegte, het verval en de pretentie


Kan een film drijven op uiterlijk vertoon alleen? Dat was de vraag die ik mezelf stelde na het zien van de film van het jaar 2013 (volgens NRC dan): La Grande Bellezza van Paolo Sorrentino. Het is een film die gaat over het materieel rijke, maar geestelijk arme, Roomse leven van verveelde jetsetters op leeftijd. Van een verhaal is eigenlijk geen sprake. We volgen slechts de escapades van Jep Gambardella (Toni Servillo), een playboy die in een grijs verleden naam heeft gemaakt als auteur, maar die na zijn glansrijke debuut een eeuwigdurend writers block kent.

De man en het niks

Feitelijk gebeurt er niks noemenswaardigs in de film. De muziek is prachtig en de beelden zijn oogstrelend. Maar verder is er leegte. En dat bijna drie uur lang. Het is niet zo dat er niks vermakelijks gebeurt. Er zijn af en toe lichtelijk amusante scenes en er worden zo nu en dan wat spitsvondige bon mots gebezigd. Maar uiteindelijk is het niks meer dan een optocht van verveelde en verwende oude mensen die niet weten wat ze met hun leven aan moeten. Tja.

Dit alles dus gesitueerd in Rome. De Eeuwige Stad. Al millennia lang in verval, maar nog altijd van een tijdloze schoonheid. Door dit decor bewegen onze helden op leeftijd zich van het ene bacchanaal naar de andere opgecokete polonaise. Het verval van een generatie. Zij die ooit dachten de wereld te kunnen verbeteren met hun schoonheid en hun idealen, hebben hun verlies genomen en trachten met botox de schone schijn op te houden. Waar ze het allemaal van doen is volstrekt onduidelijk. Maar dat doet er eigenlijk niet toe. De creditcard is waarschijnlijk gewillig.

Ik zal ook maar het eind verklappen, omdat ik toch niemand deze film echt kan aanraden. Ik zou gewoon zelf naar Rome gaan en daar de bloemetjes buiten zetten. In plaats van naar een misselijkmakend geriatrisch carnaval op het witte doek te moeten kijken. Maar goed, onze vriend Jep onthult op het eind waarom hij al veertig jaar een leeg leven leidt en nooit meer aan scheppend werk is toegekomen. Hij had eerst getracht een Roman over Niets te schrijven, zoals Flaubert, maar dat lukte niet. Vervolgen was hij op zoek gegaan naar de Grote Schoonheid (als in de titel), maar die zoektocht is dus op niks uitgelopen. Tja.

Als groteske desillusie is de film wellicht geslaagd, maar als film naar mijn mening niet. Uiteraard kan geclaimd worden dat het hier grote Grote Kunst over de schoonheid en het niets betreft, maar volgens mij heeft de keizer in dit geval gewoon geen kleren aan. Ik sta best welwillend tegenover l'art pour l'art, maar dat wil niet zeggen dat een pretentieuze vergulde drol geen drol is. De lof die de film ten deel valt, lijkt mij een gevalletje van holle vaten klinken het hardst. La Grande Bellezza is een film die sterft in schoonheid.

De Gouden Drol 2013 gaat naar La Grande Bellezza!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten